Bệnh cháy lá là một trong những vấn đề phổ biến nhất ảnh hưởng đến cây chuối, gây thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng quả. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh cháy lá, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng trừ hiệu quả.
Lịch sử và phân bố:
- Bệnh cháy lá chuối được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1913 tại Jamaica, với tên gọi khác là “đốm đen”.
- Hiện nay, bệnh đã xuất hiện ở hầu hết các khu vực trồng chuối trên thế giới, bao gồm châu Á, châu Phi và châu Mỹ.
Triệu chứng:
- Bệnh gây hại trên lá già, quả chuối xanh và đôi khi cả bẹ hoa.
- Vết bệnh ban đầu là những đốm nhỏ màu nâu hoặc đen, xung quanh viền vàng, thường tập trung ở gần phụ lá.
- Sau đó, các vết bệnh liên kết với nhau làm cháy mép lá, có màu đen bao quanh và nấm có thể kết hợp với nấm Cordana musae gây hại trên lá.
- Trên quả, vết bệnh có màu nâu hoặc đen, đường kính khoảng 2 mm, xung quanh có màu xanh tối. Khi quả chín vàng, rất khó nhận ra vết bệnh.
Nguyên nhân:
- Bệnh cháy lá do nấm Helminthosporium torulosum Ash gây ra.
- Nấm thuộc nhóm ký sinh yếu hoặc hoại sinh, có khả năng sinh sản và phát tán mạnh trong điều kiện môi trường thuận lợi.
Đặc điểm phát sinh, phát triển:
- Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện mưa nhiều, nhiệt độ cao, cây chuối không được chăm sóc tốt, thiếu dinh dưỡng và tưới tiêu kém.
- Bào tử nấm có thể nảy mầm và xâm nhập vào lá trong vòng 12 giờ, nhưng thời kỳ tiềm ẩn có thể kéo dài đến 1 tháng.
- Bào tử lan mạnh trong không khí, và những lá già là nguồn bệnh quan trọng.
Biện pháp phòng trừ:
- Phòng ngừa:
- Tăng cường chế độ canh tác tốt, bao gồm bón phân đầy đủ, tưới tiêu hợp lý và cắt tỉa lá già định kỳ.
- Sử dụng các giống chuối có khả năng chống chịu bệnh tốt.
- Bao buồng chuối bằng lúi polyetylen khi chuối còn non để bảo vệ khỏi nấm bệnh.
- Trị bệnh:
- Phun thuốc trừ nấm lên các buồng chuối khi còn xanh, sử dụng các loại thuốc chứa đồng như Bordeaux 1%, Kasumin 2L, Anvil 5SC…
- Cắt bỏ lá già bị bệnh để tạo độ thông thoáng cho vườn chuối, hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.
Lưu ý:
- Cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường.
- Nên kết hợp các biện pháp phòng trừ sinh học, như sử dụng các chế phẩm sinh học có khả năng ức chế nấm bệnh, để tăng hiệu quả phòng trừ và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
